Mówimy, że ktoś „zadzwonił do bociana”, gdy spodziewa się dziecka lub że ten ptak będzie odpowiedzialny za sprowadzenie chłopca lub dziewczynki z Paryża. Niewiele jednak wiemy o tym gatunku żyjącym w Afryce, Europie i Azji… Nie wiemy też, skąd wzięła się legenda o ich zadaniu zabierania dzieci stąd tam! W tym artykule opowiemy o tym.
Charakterystyka bociana
Chociaż nazywany jest bocianem białym, prawda jest taka, że ptak ten ma również czarne skrzydła w dolnej części ciała. Ponadto wyróżnia się długi pomarańczowy dziób i nogi, a także czarne oczy.
Jest duży – około 125 centymetrów – a dzięki szerokim skrzydłom potrafi się ślizgać. Powoli trzepocze, a w locie wyciąga szyję do przodu i wyciąga nogi do tyłu. Do snu „chowa” głowę między piórami, a gdy idzie, to powoli spogląda w dół.
Jeśli chodzi o dietę, będąc mięsożercą żywi się szeroką gamą małych zwierząt: rybami, gadami, owadami, ptakami czy ssakami. Aby zdobyć pożywienie, zabiera je bezpośrednio dziobem na poziomie gruntu, zwłaszcza na obszarach o niskiej roślinności lub płytkich zbiornikach wodnych.
Bocian jest monogamiczny i po skojarzeniu utrzymuje go na całe życie. Obaj są odpowiedzialni za budowę dużego gniazda, z którego można korzystać przez kilka sezonów. Samice składają około czterech jaj, które rodzice wysiadują na zmianę i wykluwają po miesiącu. Po wykluciu pisklęta są karmione przez rodziców przez dwa miesiące.
Dystrybucja i migracja bocianów
Jedna czwarta światowej populacji bocianów mieszka w Polsce; jednak ten ptak wędrowny pokonuje każdego roku duże odległości w zależności od pory roku. Aby móc spędzić zimę i nie cierpieć typowego dla Europy Wschodniej zimna, udaj się do Indii, Półwyspu Arabskiego i Afryki Subsaharyjskiej.
Bardzo ciekawym faktem związanym z jego lotem jest to, że aby dotrzeć do krajów afrykańskich, „unika” przekroczenia Morza Śródziemnego. Wręcz przeciwnie, zbacza w kierunku Cieśniny Gibraltarskiej lub śródziemnomorskiego Lewantu. W ten sposób można lepiej wykorzystać prądy powietrza, które tworzą się nad wodą.
Kiedy zaczyna się wiosna, wracają do Europy po podróży, która trwa około 49 dni. „W jedną stronę” trwa prawie połowę (26 dni) i wynika to z kierunku i prędkości wiatrów, ilości pożywienia, które mają, energii, itp.
Bocian w kulturze
Jest obecny w wielu starożytnych legendach i tradycjach ze względu na swoje zachowanie, lot, gnieżdżenie się w pobliżu osad ludzkich, wielkość lub żerowanie. W starożytnym Egipcie nazywano ją „duszą”, a Hebrajczycy uważają ją za istotę miłosierną.
Grecy i Rzymianie kojarzą to z ojcostwem i jedna historia wskazuje, że nie umierają, lecz lecą na odległe wyspy i stają się ludźmi. Jest także bohaterem kilku bajek – takich jak lis i bocian – i czczony przez muzułmanów podczas ich pielgrzymki do Mekki.
Ale oczywiście głównym skojarzeniem z bocianami jest to, że przynoszą dzieci nowym rodzicom. Ta legenda pochodzi z XIX wieku dzięki opowiadaniu napisanemu przez Hansa Andersena. Jednak historia jest starsza: Niemcy powiedzieli, że ptaki te znalazły w jaskini dzieci, zabrały je dziobami i zaniosły do domu.
Kiedy para chciała mieć dzieci, kładła na parapecie cukierki, aby „ostrzegło” bociana, że może przyjść i przynieść im dziecko. Tradycja ta rozprzestrzeniła się na cały świat i dziś jest znana na całym świecie.
