Sieć Natura 2000 to europejska sieć ekologiczna składająca się z obszarów ochrony bioróżnorodności. Jest to część inicjatyw Unii Europejskiej mających na celu zachowanie przestrzeni przyrodniczych i zasobów naszego dziedzictwa naturalnego.
Jak narodziła się sieć Natura 2000?
W 1992 roku Dyrektywa Siedliskowa -Dyrektywa 92/43/WE-, odnosząca się do ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, utworzyła sieć Natura 2000.
Wspomniana sieć musi gwarantować utrzymanie lub odtworzenie we właściwym stanie ochrony siedlisk przyrodniczych i danych gatunków na ich naturalnym obszarze występowania.
Cele dyrektywy siedliskowej
Dyrektywa Siedliskowa ma na celu ochronę siedlisk przyrodniczych i dzikich gatunków – z wyjątkiem ptaków – Unii Europejskiej. Osiąga to poprzez stworzenie sieci ekologicznej i reżimu prawnego ochrony gatunków.
Zidentyfikuj ponad 200 typów siedlisk i ponad 900 gatunków będących przedmiotem zainteresowania społeczności. A aby je zachować, wymusza podjęcie działań mających na celu utrzymanie lub przywrócenie ich w korzystnym stanie.
Inne cele
Dyrektywa wzywa do ustanowienia funkcjonalnych powiązań między tymi obszarami oraz z otaczającą je matrycą terytorialną, która zachowuje spójność ekologiczną.. Ponadto ustanawia globalny system ochrony dzikich gatunków i reguluje ich eksploatację.
Załącznik V obejmuje gatunki będące przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, których chwytanie w środowisku naturalnym i eksploatacja mogą być przedmiotem środków zarządzania. A w załączniku VI znajduje się wykaz zabronionych metod i środków chwytania i uboju.
Jakie były cele tworzenia sieci Natura 2000?
Sieć Natura 2000 jest również powiązana z Dyrektywą Ptasią -Dyrektywą 2009/147/WE- w sprawie ochrony dzikiego ptactwa. Dzieje się tak dlatego, że obejmuje miejsca ochrony ptaków i ich deklarowane siedliska.
Celem sieci Natura 2000 jest zatem zagwarantowanie ochrony niektórych siedlisk i gatunków. Dla tego Posiada specjalne obszary do jego ochrony i konserwacji.
Tak więc sieć składa się z:
- Specjalne strefy ochronne (ZEC), gdzie chronione są siedliska przyrodnicze oraz dzika flora i fauna, które zamieszkują.
- Miejsca mające znaczenie dla Wspólnoty (LIC). Po przyjęciu odpowiednich środków ochronnych tereny mające znaczenie dla Wspólnoty są deklarowane przez Unię Europejską jako ZEC.
- Oraz o Specjalne Strefy Ochrony Ptaków (SPA).
Pierwsze dwa są tworzone zgodnie z dyrektywą siedliskową, natomiast OSO są tworzone zgodnie z dyrektywą ptasią.
Sieć Natura 2000 w Europie
Na podstawie dyrektywy siedliskowej, każdy stan proponuje listę miejsc które można uznać za ważne dla społeczności.
Na podstawie list krajowych Komisja Europejska przygotowuje we współpracy z państwami propozycję Listy SCI. Lista ta jest przedstawiana Komitetowi Siedliskowemu i, jeśli jego opinia jest pozytywna, jest ostatecznie zatwierdzana przez komisję. Po zatwierdzeniu Listy SCI, państwa jak najszybciej wyznaczają te miejsca jako specjalne obszary ochrony.
Ze swojej strony dyrektywa ptasia nie przewiduje standardowej procedury wyboru i wyznaczania OSO.
Uwzględnia jedynie fakt, że zastosowane kryteria są naukowe. W rzeczywistości Komisja Europejska wykorzystuje wykaz BirdLife International jako bazę odniesienia.
OSO są wyznaczane bezpośrednio przez państwa.
Sieć Natura 2000 w Hiszpanii
Dyrektywy siedliskowa i ptasia zostały transponowane do naszego systemu prawnego poprzez ustawę 42/07 o dziedzictwie naturalnym i różnorodności biologicznej.
Sieć jest obecnie tworzona w Hiszpanii przez 1467 LIC i 644 ZEPA. Razem zajmują łączną powierzchnię ponad 210 000 km2. Z tej łącznej powierzchni ponad 137 000 km2 odpowiadają powierzchni lądowej, która stanowi około 27% terytorium Hiszpanii i około 72 500 km2 do powierzchni morza.