Ptaki bezgrzebieniowe to grupa dużych, głównie nielotów. Istnieje ponad 50 gatunków, niektóre z nich już wymarły, głównie na półkuli południowej. Wśród nich są strusie, emu, kazuary, nandu, kiwi czy tinamus.
Nazwa „bezgrzebieniowy” oznacza bez stępki, czyli część mostka, która u innych ptaków służy jako kotwica dla mięśni lotu. Z tego powodu nie używają skrzydeł,co powoduje atrofię ich piór i w większości nie mogą latać. W konsekwencji rozwijają dolne przydatki (nogi).
Ptaki bezgrzebieniowe, duże ptaki, które zamiast latać, uciekają
Strusie, być może najbardziej rozpoznawalne ptaki bezgrzebieniowe
Strusie mają około dwóch metrów wysokości i ważą około 150 kilogramów. Są uważane za największe żyjące ptaki. Duży przedstawiciel tego gatunku może osiągnąć trzy metry, a nawet może zmierzyć się z lwem.
Pochodzą z Afryki i mają trzy podgatunki o podobnych cechach morfologicznych.
Są świetnymi biegaczami, niezdolnymi do latania z powodu zaniku piór na skrzydłach. Ich skrzydła są małe i dlatego są znane jako samotne. Chociaż te kończyny nie pozwalają im latać, pomagają im napędzać się, zachować równowagę podczas biegu i jako mechanizm obronny.
Mają gołe szyje, długie, mocne nogi i dwupalczaste stopy z mocnymi paznokciami. Samiec jest czarny, z wyjątkiem ogona i skrzydeł, które są białe.
Po wykluciu pisklęta osiągają wysokość od 25 do 30 centymetrów i mogą ważyć do 900 gramów.
Jego długowieczność w naturze wynosi od 30 do 40 lat, ale w niewoli mogą osiągnąć nawet pięćdziesiąt.
Nandu, południowoamerykański bezgrzebieniowy
Ptak podobny do strusia, nandu, który żyje w pampasach Ameryki Południowej, pochodzi z Nowego Świata. Różni się od swojego afrykańskiego kuzyna m.in jego mniejszy rozmiar i to, że jego nogi mają trzy palce.
Zwykle biegnie szybko z podniesionym skrzydłem, jak żagiel statku. I, o dziwo, jest dobrym pływakiem.
Jest to bardzo towarzyski ptak, który miesza się z jeleniem i guanako. Na ogół żywi się warzywami, ale w razie potrzeby nie gardzi gadami i małymi ssakami. Jej populacja bardzo się zmniejszyła, ponieważ jej mięso jest jadalne, a upierzenie bardzo piękne, co czyni go obiektem obraźliwych polowań.
Przedstawiciel ptaków bezgrzebieniowych Oceanii: emu
Jest uważany za drugi co do wielkości ptak bezgrzebieniowy na świecie, osiąga 1,8 metra wysokości. Podobnie jak nandu ma na nogach trzy palce.
Mają tendencję do powolnego poruszania się, chociaż w razie niebezpieczeństwa mogą biec do 75 kilometrów na godzinę. Zwykle tworzą małe grupy, z wyjątkiem okresu lęgowego, kiedy tworzą pary.
Mieszkają na większości kontynentu australijskiego, na pustyniach, stepach i lasach. Ale nie można ich znaleźć w gęstej dżungli na północnym wschodzie, gdzie zostały wyparte przez kazuary.
Ma brązowo-szare upierzenie z charakterystycznym bladoniebieskim gardłem. Inną cechą charakterystyczną jest to, że ich jaja nabierają zielonkawego odcienia.
Są wszystkożernymi ptakami, które żywią się owadami i nasionami. Były bardzo powszechne, ale podczas kolonizacji Oceanii ich populacje zostały zdziesiątkowane, ponieważ Europejczyk uważał je za szkodniki rolnicze. Do dziś najeżdżają pola i łąki, jak również koryta, które ledwo służą do nasycenia bydła. To motywuje do bezsensownych zabójstw.
Ostatni z tych wielkich ptaków lubiących biegać
Kazuar, który żyje w Australii i na Nowej Gwinei, ma trzy podgatunki. Jest to prawdopodobnie najmniejszy z wymienionych ptaków bezgrzebieniowych, ale najbardziej energiczny i agresywny. Na wewnętrznym palcu każdej nogi ma długą i ostrą ostrogę, którą atakuje przeciwnika parskając jak sowa.
Na głowie ma kostny występ, który chroni ją przed zaroślami podczas biegania przez dżunglę. Jego nogi są krótsze niż u emu, podobnie jak szyja pokryta fioletowym futrem i ozdobiona guzkami.
Jest dobrym pływakiem, jak jego australijski krewny, ale małym przyjacielem wody. Rzuca się go tylko w razie niebezpieczeństwa.
Nie wszystkie ptaki bezgrzebieniowe to duże ptaki
Najmniejsze ptaki bezgrzebieniowe na świecie to pięć gatunków kiwi mieszkańców Nowej Zelandii. Są wielkości kury.
Najmniejszym gatunkiem kiwi jest mały kiwi cętkowany, ważący 1,2 kilograma i nie większy niż 40 centymetrów.
Jedną z najbardziej uderzających cech jest to, że składa jaja, które są bardzo duże w stosunku do wielkości ciała. Jajo kiwi może stanowić od 15 do 20 procent masy ciała samicy, która je złożyła.