Bąkojad czerwonodzioby (Buphagus erythrorynchus) lub ptak czerwonodzioby to mały ptak z rodziny wróblowatych. Jest szeroko rozpowszechniony w Afryce, na południe od Sahary i zawsze można go zaobserwować w związku ze stadami dużych ssaków, ponieważ te ciekawskie zwierzęta żywią się pasożytami skóry i włosów swoich żywicieli.
Jak wiele innych ptaków, ich obecność przynosi korzyści innym osobom, którzy tolerują je cierpliwie na plecach. Bąkojad żywi się bezkręgowcami, żyrafami, bawołami, antylopami gnu, kudusami, impalami, zebrami, nosorożcami i hipopotamami.
Bąkojad czerwonodzioby i jego cechy charakterystyczne
Bąkojad to mały ptak, oliwkowobrązowy z charakterystycznym żółtym dziobem z czerwoną końcówką. Oczy mają pierścień oczkowy o bardzo efektownym czerwono-pomarańczowym kolorze. Osobnikom młodocianym brakuje tych kolorów, ponieważ pojawiają się one w miarę wzrostu osobników.
Oxpeckery poruszają się w grupach, wydając charakterystyczny dźwięk podobny do trzasku. Znajdują się na sawannie i na polach uprawnych, gdzie żyją duże dzikie zwierzęta kopytne i bydło domowe.
Istnieje kilka podgatunków bąków, które różnią się wielkością oraz ubarwieniem dzioba i piór.
Jak je ten ptak?
Ptaki czerwonodziobe zwinnie wspinają się na grzbiet swoich gospodarzy, gdzie szukają kleszczy, roztoczy i innych ektopasożytów. Oprócz tego mogą również pić krew gospodarza, którą dostają przez rany wytworzone przez ich dzioby. To, co początkowo jest symbiozą, w pewnych warunkach może stać się pasożytnictwem.
Należy zauważyć, że wśród podgatunków znajdują się preferencje żywieniowe. Na przykład bawoły żółtodzioby lubi bawoły, a gdy są one rzadkie, jego głównymi żywicielami są nosorożec, żyrafa, zebra i gnu afrykańskie.
Ważnym czynnikiem jest względne zagęszczenie różnych żywicieli na danym obszarze to motywuje wybór konkretnych żywicieli u tych ptaków. Istotnym parametrem przy wyborze stołu lub, w tym przypadku, grzbietu jest również tolerancja ssaków na żerującą aktywność bąkojadów czerwonodziobych.
W niewoli przeprowadzono eksperymenty dotyczące tych preferencji, biorąc pod uwagę obciążenie pasożytami żywicieli. Bąkojad czerwonodzioby zdaje się uwzględniać obfitość i jakość kleszczy na skórze żywiciela.
Ptaki te spędzają więcej czasu na żerowaniu zawartości rany, gdy obciążenie pasożytami jest niskie w porównaniu ze średnim i wysokim obciążeniem pasożytami. Co więcej, są również wybierane w zależności od rodzaju przyjmowanych kleszczy, ponieważ wolą niebieskie kleszcze od innych.
Spanie i jedzenie na żyrafie
Liczba ptaków, które mogą jednocześnie żywić się na jednym żywicielu, może być dość duża. Okaz żyrafy został zauważony z nawet 56 różnymi bąkojadami czerwonodziobymi!
Kiedy te ptaki przysiadają na swoim „żywicielu pasożytów”, szybko dziobią skórę, aż powodują ranę, która zaczyna krwawić. Gdy rana jest otwarta, odwracają dziób na bok i liżą krew. Przeplatają tę czynność z poszukiwaniem pasożytów - takich jak kleszcze - lub martwej tkanki wokół starych ran.
Powstawanie ran lub ich trwałość stawia pod znakiem zapytania pozycję tego ptaka jako mutualisty, ponieważ zwiększa ryzyko infekcji gospodarza poprzez utrzymywanie otwartych ran.
Oxpeckery nie zadowalają się tylko jedzeniem na swoich gospodarzach, ponieważ wiele z nich używa ich również jako schronienia w nocy.
Pachy żyraf są bardzo bezpiecznym i wygodnym miejscem dla tych ptaków. Dzięki swoim silnym nogom bałkocze trzymają się ich i pozostają chronione przed innymi drapieżnikami. Jest to również jeden ze sposobów na zapewnienie śniadania następnego dnia.
Naukowcy uważają, że takie zachowanie może być również strategią odstraszania konkurentów. Z drugiej strony ważne jest, aby podkreślić, że starodzioby poruszają się w kierunku drzew lub krzewów tylko wtedy, gdy nadejdzie czas na złożenie jaj i gniazdo piskląt, ponieważ nie znajdą one pożywienia na materii roślinnej.
Inne ptaki czerpiące korzyści z hodowli
Czapla bydlęca jest znana z polowania na bydło lub konie, ale także na słonie, wielbłądy, zebry, jelenie i inne duże ssaki. W naturze nie marnują się nawet pasożyty.
W tym przypadku ptak ten nie żywi się swoimi pasożytami, ale wykorzystaj obecność tych zwierząt, aby odpędzić owady z trawy, aby czaple mogły je łatwo złapać. Czaple bydlęce mogą czasami podążać za traktorami lub kosiarkami w tym samym celu.
