Brak równowagi elektrolitowej u zwierząt wskazuje, że coś jest nie tak z ciałem. Zwykle towarzyszą objawom większości chorób lub są ich bezpośrednią konsekwencją.
Czasami te zaburzenia równowagi powodują komplikacje i pogarszają stan zwierzęcia. Dlatego wiedza o tym, jak mierzyć ich poziomy i wykrywać utratę równowagi, jest niezbędna dla chorych zwierząt. Wielokrotnie ten parametr daje wskazówki weterynarzom przy stawianiu diagnozy lub podejmowaniu decyzji o leczeniu.
Problemem jest parametry mogą zmieniać się nieoczekiwanie wraz z postępem choroby. Dlatego ważne jest przeszkolenie właścicieli, aby mogli je mierzyć w domu.
Główne zaburzenia równowagi elektrolitowej u zwierząt i ich konsekwencje
Następnie omówimy znaczenie fizjologiczne i kliniczne zmian w następujących elektrolitach: sód, potas, chlor, wapń i magnez.
Skutki zmian sodu
Sód jest niezbędnym elementem równowagi osmotycznej między komórkami a płynem pozakomórkowym, w którym się znajduje.. Regulacja stężenia sodu w organizmie bezpośrednio wpływa na gospodarkę wodną organizmu. Nerki są organami, w których ta relacja sód-woda staje się skuteczna.
Aby zróżnicować ilość wody – i sodu – które organizm zwierzęcia usuwa, potrzebny jest szereg mechanizmów hormonalnych. Hormon antydiuretyczny -wazopresyna-, gdy wzrasta, stymuluje pragnienie zwierzęcia w celu zwiększenia ilości wody w organizmie.
Hipernatremia
Termin hipernatremia oznacza nadmierne stężenie sodu we krwi. Może się tak zdarzyć, albo dlatego, że w płynie pozakomórkowym jest rzeczywiście nadmiar tego składnika, albo z powodu deficytu wody i niezrównoważonej równowagi.
Odwodnione zwierzę może wykazywać oznaki związane z nadmiarem sodu, nie wspominając o zwierzęciu, które spożywa karmę – lub jakąkolwiek inną karmę, która nie odpowiada – bogatą w sole.
Hiponatremia
Tutaj znajdujemy odwrotny przypadek, zmniejszenie sodu we krwi. Jest to powszechne zaburzenie kliniczne i często towarzyszy mu obrzęk, powszechnie znany jako „zatrzymanie płynów”. Choroby nerek lub wątroby oraz niewydolność serca często objawiają się tym irytującym objawem.
Brak równowagi elektrolitowej: skutki wahań potasu
Potas to druga strona medalu, jon przeciwny do sodu, że tak powiem. Jeśli sód był obfity w płynie pozakomórkowym, potas znajduje się w komórce. Pomiędzy nimi regulują wspomnianą wcześniej osmozę. Nadmiar potasu jest wydalany z moczem, a głównym hormonem wpływającym na jego eliminację jest aldosteron.
Hiperkaliemia
Jak już powiedzieliśmy, potas znajduje się w większości w komórkach. Dlatego wzrost jego stężenia we krwi jest objawem braku równowagi fizjologicznej u zwierzęcia.
W rzeczywistości, bardzo wysoki poziom potasu stanowi nagły wypadek weterynaryjny ze względu na ryzyko niewydolności serca. Musimy monitorować choroby, które zmniejszają wydalanie tego jonu z moczem, takie jak choroba Addisona.
Hipokaliemia
Hipokaliemia często idzie w parze z hipernatremią. Z tego powodu należy go monitorować między innymi w przypadku odwodnienia, obfitych biegunek i stosowania środków przeczyszczających.
Skutki zmian chloru
Chlor towarzyszy sodowi jako jon pozakomórkowy, a jego poziom we krwi zmienia się w podobny sposób. W rzeczywistości leczenie zaburzeń równowagi sodu w wielu przypadkach rozwiązuje zaburzenia równowagi chloru.
Szczególną cechą chloru lub chlorków we krwi jest to, że odgrywają one bardzo ważną rolę w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej. Ta równowaga kwasowo-zasadowa to zespół procesów, dzięki którym organizm utrzymuje stabilne pH. Bez tej stałej, organizm zwierzęcia ulega destabilizacji, a problemy się pogarszają.
Nierównowaga elektrolitów: skutki zmian wapnia
Wapń jest ważny zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz komórek, oprócz tego, że jest podstawowym składnikiem szkieletu. Elektrolit ten jest spożywany poprzez zbilansowaną dietę, a jeśli jego nadmiar musi zostać usunięty, odbywa się to z moczem. Istnieją trzy mechanizmy hormonalne związane z równowagą wapniową:
- Hormon przytarczyc i kalcytrol, które zwiększają poziom wapnia we krwi, zmniejszając jego wydalanie w nerkach i poprawiając jego docieranie do kości.
- Kalcytonina, w przeciwieństwie do poprzednich, hamuje wnikanie wapnia do kości.
Nadmierny wzrost lub spadek wapnia we krwi – odpowiednio hiperkalcemia lub hipokalcemia – może spowodować u zwierzęcia poważną zmianę rytmu serca. Zwierzę z niedoborem witaminy D lub krzywicą cierpi na niedobór wapnia, co wpływa na integralność jego szkieletu.
Skutki zmian magnezu
Magnez jest mierzony u zwierząt rzadziej niż inne elektrolity. Jednak niektóre badania pokazują, że jego nieprawidłowości występują u dużej liczby ciężko chorych kotów i psów.
Z drugiej strony w medycynie ludzkiej hipomagnezemia jest jednym z najczęstszych zaburzeń równowagi elektrolitowej u pacjentów w stanie krytycznym. Magnez odgrywa rolę w wielu procesach zachodzących w komórce, w tym w syntezie i degradacji DNA. Ma również znaczenie dla funkcjonowania zdrowego serca.
Jak mogłeś przeczytać w tych wierszach, istnieje wiele patologii, które mogą powodować brak równowagi elektrolitowej u zwierząt domowych. Chociaż trudno jest zdiagnozować ten obraz kliniczny w domu, weterynarze wykorzystują go między innymi do poznania rokowania zwierzęcia przed chorobą.