Węże lub węże to niezrozumiana grupa gadów, ponieważ mogą w równym stopniu wywoływać podziw i strach. Występują praktycznie na wszystkich kontynentach i mają fundamentalne znaczenie w ekosystemach, ale czy człowiek wie wszystko o zachowaniu węży?
Wzorzec zachowania węży jest bardzo złożony, ponieważ różni się w obrębie każdego gatunku, a nadal wiele zachowań nie jest związanych z konkretnym mechanizmem biologicznym. Mimo to wszystko, co zostało zebrane przez różnych herpetologów na świecie, sugeruje, że węże są znacznie inteligentniejsze, niż myślisz. Jeśli chcesz wiedzieć więcej, czytaj dalej.
Charakterystyka węża
Węże są w Królestwie Animalia, który z kolei jest częścią gromady Sercowaty, w klasie Gady, nadrzędne Squamata i zamów Ofidea. Obecnie znanych jest 3496 gatunków węży, z których tylko 375 ma znaczenie medyczne dla człowieka ze względu na ukąszenie.
Główna anatomiczna i fizjologiczna cecha węży jest to, że brakuje im kończyn, cecha znana również jako apodia. Mają wydłużone ciała, które możemy podzielić na głowę, tułów i ogon, chociaż wszystkie te sekcje są pokryte łuskami. Choć może się to wydawać zaskakujące, istnieją gatunki, które wciąż mają ślady tego, co kiedyś było nogami.
Skóra jest bardzo zróżnicowana między różnymi gatunkami. Ten narząd ma ogólne funkcje, które są wspólne i inne specyficzne dla każdego z nich - takie jak grzechotnik niektórych węży-. Z kolei tkanka zewnętrzna zwierzęcia składa się z kilku warstw: pierwsza, bardzo bogata w keratynę, to ta, która topi.
Łuski nakładają się na siebie i są często używane do odróżniania gatunków od siebie. Z drugiej strony skóra jako całość jest to narząd z wieloma zakończeniami nerwowymi, co daje wężom dużą wrażliwość i dotyk.
Jeśli chodzi o pień węży, to tworzy go wiele kręgów, z których wyłania się para żeber. W odniesieniu do tego tematu przeprowadzono badania porównujące różne gatunki węży żyjących w różnych środowiskach, z zamiarem odkrycia, czy istnieje jakakolwiek różnica w ich szkielecie w stosunku do siedliska.
Stwierdzono, że nie, to znaczy, że analizowane gatunki były praktycznie takie same z morfologicznego punktu widzenia. Jednym z możliwych wyjaśnień jest to, że węże zmieniają wiele substratów – a nawet klimatologii – i wszechstronna morfologia zapewnia przetrwanie i sukces ewolucyjny.Dlatego wszystkie te zwierzęta muszą mieć zdolność adaptacji i wspólny potencjał.
W odniesieniu do głowy istnieją wyraźne różnice między wężami jadowitymi i zaciskającymi. Oba mają szczękę z kośćmi, które mogą być ruchome lub częściowo nieruchome, z bardzo elastycznymi ścięgnami i więzadłami, które pozwalają im szeroko otworzyć szczękę, aby móc połknąć swoją ofiarę.
Główna różnica polega na kształcie czaszki, płaskiej i znacznie bardziej kruchej u jadowitych węży niż u dusicieli. Ci pierwsi są bardziej podatni na uraz głowy, ale nadrabiają to jadem, który pozwala im bezpiecznie połykać zdobycz.
Ząbkowanie węży
Jeśli chodzi o zęby węży, możemy podzielić je na kilka typów:
- Aglify: Te węże mają wiele zębów, które umożliwiają zdobyczowi chwytanie. Ta cecha występuje przede wszystkim u gatunków nietrujących.
- Opistoglify: mają kły i trujące urządzenia z tyłu szczęki, a także małe zęby. Bardzo niewiele gatunków z tej grupy wyrządza szkodę człowiekowi, dlatego zwykle uważa się je za nietrujące.
- ProteroglifyTe węże mają 2 małe kły połączone z gruczołem jadowym z przodu szczęki. Kiedy gryzą, zwykle nie uwalniają od razu swojej ofiary, ponieważ potrzebują czasu na zaszczepienie wystarczającej ilości toksyn.
- Solenoglify: mają 2 duże przednie kły połączone z gruczołami jadowymi. Te kły mają staw, który pozwala wężom solinoglifowym poruszać zębami. Są grupą, która ma największe konsekwencje dla zdrowia ludzkiego.
Charakter węży
Węże to zwierzęta zimnokrwiste, więc jego charakter często zależy od temperatury otoczenia. W niskich temperaturach hibernują, podczas gdy w pozostałej części roku ich aktywność będzie zróżnicowana w zależności od środowiska. Ponieważ nie mogą wytworzyć wystarczającej ilości ciepła, aby utrzymać się na stałym poziomie, są całkowicie zależne od zmiennych ekosystemowych.
Co więcej, charakter zależy od każdego gatunku, a nawet różni się między osobnikami, ponieważ istnieją węże, które mogą być bardziej nieustraszone niż inne. Zwykle są to spokojne zwierzęta, które spędzają większość czasu na termoregulacji temperatury, co jest ściśle związane z zachowaniem węży.
Kiedy wąż jest bardziej agresywny lub nerwowy, proporcjonalnie zwiększa swój wydatek energetyczny. Takie zachowania mają miejsce głównie wtedy, gdy zwierzęta te polują, bronią terytorium, jest to sezon lęgowy lub walka z drapieżnikami.
Komunikacja węża
Komunikacja żywych istot jest połączona ze zmysłami. W przypadku węży głównymi zmysłami komunikacji z otoczeniem i innymi osobnikami byłyby:
- Widok: To zależy w dużej mierze od gatunku, o którym mowa, ponieważ niektóre mają świetny system wzrokowy, podczas gdy inne są praktycznie ślepe - na przykład węże ryjące.
- Dotyk: węże mają wysoko rozwinięty zmysł dotyku, który pozwala im wiedzieć, na jakim podłożu się znajdują, ale także odczuwać wibracje generowane w otoczeniu. Dzięki temu węże są w stanie wykryć zdobycz i niebezpieczeństwa.
- Zmysł węchu: zapach węży nie przypomina zapachu ludzi. Ten zmysł jest powiązany z rozwidlonym językiem, odpowiedzialnym za zbieranie informacji chemicznych ze środowiska. Substancje te docierają do Organ Jacobsona, obecny w jamie ustnej. Po wychwyceniu cząsteczek dostarczają one zwierzęciu informacji zarówno o cechach środowiska, jak io wszystkich możliwych gatunkach w nim występujących.
- Dółtermoreceptor: niektóre węże, zwłaszcza jadowite, mają również inny narząd, który zapewnia termiczną wizję otoczenia.
- Ucho: Jeśli chodzi o zmysł słuchu, u węży praktycznie nie występuje. Uważa się, że węże są praktycznie głuche, ponieważ nie mają ucha środkowego.
Poza tym węże komunikują się również z innymi wężami lub gatunkami poprzez określone ruchy. Zobaczmy trochę, jak te gady używają mowy ciała.
Język ciała
Język ciała węży pozwala poznać ich stan umysłu. Zachowanie węży, które są spokojne, objawia się głównie brakiem ruchu lub ruchami pełzającymi. Z drugiej strony, kiedy czują się zaatakowani, prezentują wiele ruchów ciała, które zależą od każdego gatunku.
W takich przypadkach większość gatunków zwiększa swoją objętość – puchną, otwierają szyję, wstają – lub wydają jakiś dźwięk, próbując odstraszyć ewentualne niebezpieczeństwo. W przypadku ataku prezentują szybkie i precyzyjne ruchy, a niektórzy nawet plują trucizną.
Zachowanie węży
Etologia węży jest wciąż bardzo nieznana. Zachowanie tych gadów, a także komunikacja, różnią się znacznie między gatunkami i często są trudne do zbadania w samej przyrodzie, dlatego większość badań przeprowadzono w niewoli.
Kiedy myślisz o wężach, zwykle postrzega się je jako samotne zwierzęta, praktycznie bez relacji społecznych i bez zmian w zachowaniu. To uprzedzenie jest błędne, ponieważ stwierdzono, że istnieje kilka gatunków, które wchodzą w interakcje z osobnikami tego samego gatunku i węże, które zmieniły swoje zachowanie z powodu zmian klimatycznych.
Badanie przeprowadzone przez Morgana Skinnera wykazało, że węże tego gatunkuThamnophis sirtalis sirtalis potrafią się rozpoznać i wybrać osoby, z którymi mają najlepsze relacje. Ponadto indywidualnie weryfikowano, jak odważne były osobniki i czy istniały między nimi nawet zmienne cechy.
Zaloty i gody
Zachowanie węży w domenie rozrodczej to silnie powiązany z feromonami i zależy od obszaru i sezonowości. Większość z nich jest jajorodna - składają jaja - lub jajożyworodna, to znaczy trzymają jaja w środku, a następnie młode rodzą się z wnętrza matki.
Jest przypadek jakiegoś żyworodnego węża. W tych warunkach samice mają łożyska i dają początek już uformowanemu potomstwu.
Rozmnażanie węży różni się w zależności od gatunku. U niektórych samce zalecają samice wibrując, pocierając, a nawet gryząc. W czasie rozmnażania jako taki, język hormonalny i kontakt zmysłowy między mężczyzną a kobietą są kluczowe dla prawidłowego zakończenia rozrodu, które może zająć wiele godzin.
Niektóre gatunki charakteryzują się również walką między samcami. W tym przypadku zachowanie węży waha się między walką z uniesionym ciałem a walką ze zwiniętym ciałem, której towarzyszy popychanie. W wyjątkowych przypadkach osobnik dominujący może zabić rywalizującego samca.
Samice mogą kanibalizować samce w celu uzyskania składników odżywczych. Inni budują gniazda do składania jaj, a nawet zaobserwowano obronę obszaru gniazda przez oboje rodziców, u węży, takich jak kobra królewska (Ophiophagus hannah).
Zachowanie antydrapieżne
Kiedy wąż jest w niebezpieczeństwie, ich głównym impulsem jest lot. Nie są zwierzętami agresywnymi, bronią się tylko w przypadkach, w których są zagrożone i bez ucieczki. Mimo to te gady wykazują fascynujące zachowania odstraszające.
Aby pokazać swoje niebezpieczeństwo, wiele węży wydaje głośne dźwięki. Niewątpliwie jednym z najwyraźniejszych przedstawicieli na tym froncie są grzechotniki, należące do rodzaju Crotalus.
Te węże wykonują ruchy ogonem, w ten sposób potrząsając dzwonkiem, który mają na końcu - uformowanym przez napalone przypadki - aby uzyskać przenikliwy i groźny dźwięk. Innym przykładem jest żmija dmuchawy (Bitis arietans), który również wydaje głośny dźwięk podczas wdychania i wydychania powietrza.
Być może najciekawszym zachowaniem węży pod względem obronnym jest plucie gatunków. Gdy są zagrożone, te gady otwierają usta i emitują strumień jadu, zwykle skierowany w oczy i usta napastnika. Kiedy wejdzie w kontakt z drapieżnikiem, może oślepnąć, a nawet umrzeć, jeśli zostanie zjedzony.
Inną formą obrony jest zmiana ciała, podczas których węże starają się wyglądać na większe. W takich przypadkach węże mogą puchnąć, wznosić się, a nawet w szczególnych przypadkach otwierać czapkę, którą mają na szyi.
Aby uniknąć obrażeń tych gadów, najlepiej zostawić je w spokoju przez cały czas.
Czy potrafisz wytresować węża?
Węże mogą być przyzwyczajone do zmiany pewnych zachowań dzięki powtarzalności i cierpliwości. Kiedy wąż jest trzymany w niewoli, zwykle nie będzie agresywny, ale w przeciwnym razie można go wytrenować, aby przestał być agresywny.
Bardzo ważne jest zachowanie regularności w tych treningach. Na początku zaleca się, aby różne osoby mogły nas rozpoznać i nie postrzegać nas jako zagrożenia. Aby to zrobić, muszą zapoznać się z zapachem dozorcy. Pomocne może być staranne sprzątanie pomieszczeń bez zajmowania się zwierzęciem.
Kiedy chcesz zająć się wężem, dobrze jest zacząć od haka - jeśli zawsze są trujące - trzymając głowę zwierzęcia z dala od ciała. Haczyk pomaga wężowi nie pomylić ręki opiekuna z jedzeniem i stopniowo zwierzę przyzwyczaja się do obsługi.
Prawidłowe obchodzenie się może wyeliminować zachowania antagonistyczne, ale zachowania węży nie można wytrenować pod wieloma względami.
Czar węży
Na pewno widziałeś zaklinaczy węży w filmach dokumentalnych. W realizowanych przez nich pokazach w koszu pojawiają się węże - zazwyczaj kobry królewskie - które wstają i zaczynają wykonywać ruchy symetryczne do ruchu instrumentu muzycznego (Pungi), który dotyka zaklinacza. Z pewnością wydają się zahipnotyzowani.
Techniki użyte do wykonania tegowystęp są bardzo stresujące, a nawet śmiertelne dla używanych węży. Aby uniknąć ryzyka, wielu zaklinaczy wyciąga truciznę przed rozpoczęciem pokazu i niektórzy nawet okaleczają węża, wyrywając mu kły.
Trening, który przechodzą kobry, składa się z pozbawienia jedzenia i zamieszania. Wąż myli Pungi z rywalem i wykrywa wibracje generowane przez instrument. Wznosi się, by się bronić i w razie potrzeby zaatakować. Zaklinacze stoją w bezpiecznej odległości, aby uniknąć ugryzienia w przypadku ataku.
Większość węży biorących udział w tych programach umiera wkrótce potem.
Świat węży jest fascynujący i wciąż jest wiele do poznania. Jej ochrona jest bardzo ważna dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów, dlatego szanowanie i ochrona wszystkich węży na planecie jest niezbędne do zachowania naszego środowiska.