Znani ze swojego długiego języka i zdolności patrzenia w inne miejsce każdym okiem, ci zauryjczycy nigdy nie pozostają niezauważeni. Zachowanie kameleona, dzięki nieodłącznej złożoności jego biologii, również nie jest daleko w tyle pod względem osobliwości.
Ten artykuł skupia się właśnie na zachowaniu tych gadów, równie fascynujących, co samotnych i skrytych. Jeśli chcesz ich poznać ponad ich fizyczne możliwości, to dobrze trafiłeś.
Charakterystyka kameleonów
Kameleony to grupa gadów z rzędu zauropsydów Squamata (łuskowaty). Przynależność do rodziny kamaleonowate, Zwierzęta te liczą około 160 gatunków rozmieszczonych w umiarkowanych regionach świata.
Ogromna większość kameleonów występuje w całej Afryce i Madagaskarze, ale kilka gatunków można znaleźć na niektórych wybrzeżach Morza Śródziemnego, prawdopodobnie wprowadzonych przez ludzi w przeszłości poprzez wymianę kulturową z Egiptem i innymi krajami afrykańskimi.
Kameleony zajmują różnorodne siedliska, więc ich nawyki i adaptacje różnią się w zależności od gatunku. Występują w lasach deszczowych, obszarach górskich, suchych lasach, a nawet na obszarach pustynnych. Będąc zwierzętami ektotermicznymi, aby przetrwać, zależą od temperatury zewnętrznej, więc nie mogą kolonizować bardzo zimnych miejsc.
Zachowanie kameleonów
Jak zwykle, zachowanie kameleona jest samotne i można je zobaczyć tylko w grupie w okresie rozrodczym. Jest to zwierzę o zwyczajach dobowych, a jego aktywność rozwija się zgodnie z jego siedliskiem, ponieważ niektóre są bardziej przystosowane do życia nadrzewnego, a inne, które żyją na ziemi, różnią się technikami polowania, kamuflażu i termoregulacji.
Są łowcami bezkręgowców, którzy używają swojego potężnego, wysuwającego się języka do łapania owadów. Ponieważ jednak mają również drapieżniki, są nieśmiałe i nieuchwytne, ponieważ bezpośrednia konfrontacja nigdy nie jest dla nich opcją.
Kamuflaż i zmienność ubarwienia
Przebarwienia kameleona reagują na szereg wyspecjalizowanych warstw komórek:
- Melanofory: znajdujące się w wewnętrznej warstwie skóry zawierają melaninę, czarny pigment.
- Guanofory: znajdujące się na poprzednich zawierają szereg kryształów, które odbijają białe i niebieskie światło.
- Chromatofory: znajdujące się w naskórku są to komórki, które wytwarzają ciepłe i ciemne kolory z pigmentów, takich jak karotenoidy.
Chociaż zmiana koloru jest bardzo ważnym mechanizmem obronnym w zachowaniu kameleona, istnieją gatunki, które wykazują stały wzór kolorystyczny. Światło słoneczne, temperatura i stan emocjonalny jednostki są głównymi przyczynami zmiany tonacji, a nie krypsis lub pozostać niezauważonym w środowisku.
Mechanizmy zmiany koloru
Podczas gdy niektóre teorie mówią, że zmiana koloru kameleonów jest spowodowana reorganizacją pigmentów w chromatoforach, inne mówią o komórkach zwanych irydofory. Te ostatnie niosą nanokryształy guaniny, które pełniłyby rolę lustra, które są zsynchronizowane w celu odzwierciedlenia określonych długości fal.
Przydatność tych nanokryształów polega na umożliwieniu kameleonowi zmiany koloru, aby komunikować się ze swoimi kongenerami, korzystać z ciepła słonecznego lub samego kamuflażu.
Niektóre gatunki są nawet zdolne do odbijania światła podczerwonego. Chociaż przyczyna nie jest do końca jasna, niektóre badania łączą to zachowanie kameleona z kamuflażem przed ofiarą, który wykrywa promieniowanie podczerwone.
Zachowanie antydrapieżne
W zależności od siedliska i drapieżników każdego gatunku, techniki zwalczania drapieżników mogą się różnić. Jak zwykle, kameleony każdej nocy szukają różnych gałęzi i stoją na czubkach, gdzie chowają je liście. Do tego zwykle dodają krypsis swojego podstawowego ubarwienia.
Jego zdolność do niezależnego poruszania każdym okiem, oprócz niesamowitej ostrości wzroku, rekompensuje powolność ruchów podczas przewijania. Powszechne jest obserwowanie tych gadów, które są zawsze czujne i nieruchome, powoli, ale stale analizują teren.
Jeśli chodzi o obronę, kameleony wykazują szereg zachowań mających na celu ostrzeganie: kołysanie ciałem, otwieranie ust, jak najwięcej nadęcia czy prychanie to tylko niektóre z nich. W chwilach zagrożenia bronią się gryzieniem, popychaniem lub smaganiem ogona.
Ciekawym zachowaniem odnotowanym u niektórych gatunków jest bicie języka -to byłoby przetłumaczone jako język poncz-, który polega na silnym strzelaniu językiem, aby uderzyć i przestraszyć drapieżnika. Inne kameleony łączą to z uderzającym zabarwieniem struktury, aby dać większy efekt ataku.
Zachowania reprodukcyjne
Zmiana koloru jest najważniejszym narzędziem w komunikacji wewnątrzgatunkowej kameleona. Dzięki temu mechanizmowi wskazują swój status reprodukcyjny: samiec zwykle pokazuje jasne kolory i wykonuje ruchy zalotowe przed samicą.
W innych przypadkach samce konkurują ze sobą o prawo do reprodukcji w bezpośrednich konfrontacjach. Mogą to być walki lub zawody w pokazie kolorów przed samicą. Oni ze swojej strony wykazują chęć do kopulacji zmieniając własne kolory i podnosząc ogon.
W zachowaniu kameleona nie ma opieki rodzicielskiej: samice zakopują lub chowają jaja, a następnie odchodzą.
Kameleony to jedne z tych fascynujących zwierząt, które budzą instynkt chęci schwytania ich, a nawet spędzają czas na ich obserwowaniu i uczeniu się od nich. Nie należy tego jednak mylić z usuwaniem ich z otoczenia i trzymaniem w domu, ponieważ są naprawdę słabo przystosowane do niewoli. Wolne gady są zawsze lepiej zbadane.
