Brzana, mocna i wytrzymała, zamieszkuje rzeki Europy Środkowej i jest łatwa do rozpoznania po 4 brzanach, które ma w pobliżu ujścia. Niestety, jego siła pływania i dziki charakter zmotywowały wielu wędkarzy do ścigania go.
Aby lepiej poznać ten gatunek, scharakteryzujemy go w jego naturalnym środowisku, zamiast skupiać się na jego trosce o domowe akwarium i ogólnie zainteresowaniu rozrywką człowieka. Dlatego niczego nie przegap, bo tutaj znajdziesz prawdziwe oblicze suma w całej okazałości.
Taksonomia i charakterystyka
Brzana, której naukowa nazwa brzmi Barbus barbus, to ryba słodkowodna, którą łatwo rozpoznać po 4 brzanach, które wystają z obwodu pyska.Należący do rzędu Cypriniformes i rodziny Cyprinidae, należy do grupy taksonomicznej karpia.
Jest to wydłużona, prawie cylindryczna ryba z płaskim brzuchem. Może osiągnąć ponad pół metra długości i prawie 2,7 kilograma wagi, w zależności od siedliska i pokarmu dostępnego w jego środowisku. Chociaż nie ma wyraźnych cech wskazujących na dymorfizm płciowy, samice są często znacznie większe niż samce.
Barbel Habitat
Brzana występuje w rzekach zachodniej i środkowej Europy, od Pirenejów na północy po Rosję i Litwę. Został sztucznie wprowadzony do północnych Włoch i zachodniej Anglii.
Większość ławic brzan żyje w szybko płynących wodach, gdzie poruszają się z łatwością dzięki swoim potężnym zdolnościom pływackim i morfologii hydrodynamicznej. Zwykle są to środowiska z czystą wodą, z dużą ilością tlenu i żwirowym lub skalistym dnem, wśród których znajdują pożywienie lub schronienie, gdy potrzebują odpoczynku.
Jedzenie
Brzana jest wszystkożerna i oportunistyczna, czyli żywi się wszystkim, co znajdzie się w jej zasięgu. Mimo to ich dieta składa się głównie z robaków, mięczaków i larw, które chowają się pod dnem rzeki. Zjada również otaczającą go materię roślinną, jaja i larwy innych gatunków.
Dzięki swoim kolcom jest w stanie je znaleźć, bo są wrażliwe. Używa ich również do usuwania małych kamyków z dna, podczas gdy większe kamienie usuwa pyskiem.
Zdolność wytrzymania silnego prądu koryta rzeki daje im przewagę nad innymi gatunkami, ponieważ konkurencja o pokarm jest znacznie mniejsza.
Zachowanie brzany
Jest to ryba o dziennym trybie życia (choć jest bardziej aktywna o świcie i zmierzchu) i stadna. Jest zgrupowany w ławice o różnej wielkości, które nigdy się nie rozpadają, więc łatwo zobaczyć, jak wszystkie szukają pożywienia w korycie rzeki, odpychając pyskami kamyki.
Z drugiej strony, gdy zimą wody stają się zimne, ich pobór ustaje i wchodzą w letarg, który potrwa do wiosny. W tym celu szukają schronienia w skałach na dnie rzeki, gdzie inne gatunki mają trudności ze znalezieniem pożywienia.
Odtwarzanie
Kiedy budzą się ze snu zimowego, sezon lęgowy zaczyna się w maju-czerwcu, zwykle wtedy, gdy temperatura wody przekracza 15°C. Zwykle migrują na tarliska z bystrą wodą, gdzie rozpoczynają się zaloty. Samice prowadzą do wybranego miejsca, a za nimi długa kolejka samców, którzy stosują takie taktyki, jak chlapanie, pływanie obok lub ukradkowe zapładnianie jaj.
To podstępne zapłodnienie jest jedną z najczęściej stosowanych taktyk. W jednym tarle może uczestniczyć do 130 samców.
Samica uderza ogonem w żwir, aby oczyścić go z mułu i tworzy dziurę, w której można złożyć jaja, nie dając się ponieść prądowi, a następnie ponownie je zakrywa.Tydzień później rodzą się młode, które przez kilka tygodni pozostają wśród żwiru, żerując na woreczku żółtkowym.
To wolno rosnący gatunek, który nie zapuszcza się w silne prądy, dopóki nie rozwinie swojej muskulatury. Do tego czasu będą żywić się małymi bezkręgowcami żyjącymi w żwirze.
Stan zachowania brzany
Ze względu na szerokie rozpowszechnienie sum nie jest obecnie uważany za gatunek zagrożony i otrzymał status najmniejszej troski (LC). Nie oznacza to jednak, że nie są one wolne od zagrożeń, takich jak zanieczyszczenie rzek lub wprowadzenie obcych gatunków, takich jak sum (Silurus glanis).
Modyfikacje systemu naturalnego również mają na nie wpływ, zwłaszcza gdy bieg rzek jest modyfikowany w celu wykorzystania wody.
Ich liczba na niektórych obszarach gwałtownie spada, ale działania na rzecz ich ochrony praktycznie nie istnieją. Możliwe, że z biegiem lat ta imponująca ryba zniknie z rzek, jeśli nie będziemy jej chronić.
