Harpia harpyja: większa harpia Ameryki Południowej

Harpia harpyja lub harpia większa to największy i najpotężniejszy ptak drapieżny zamieszkujący lasy Amazonii. Na świecie znanych jest około 60 gatunków orłów, z których tylko dwa żyją w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, a kolejne dziewięć między Ameryką Środkową i Południową. Gatunki tworzące resztę grupy pochodzą z Afryki i Eurazji.

Ciekawe jest to, że jego nazwa pochodzi od harpii z mitologii greckiej. Harpie były pierwotnie opisywane jako piękne uskrzydlone kobiety, córki Elektry i Thaumante. Na ogół znany jest również pod nazwą harpii i szacuje się, że mogą żyć od 25 do 35 lat.

Klasyfikacja taksonomiczna Harpii harpyja

W taksonomii tych ptaków zwykle można znaleźć mylący obraz. Jednak pojawienie się technik molekularnych ułatwiło zadanie ich klasyfikacji. Obecnie uznaje się, że trzy rodzaje, Harpia, Morphnus i Harpyopsis, tworzą ten sam klad.

Należy zauważyć, że każdy z tych rodzajów ma tylko jeden gatunek. Ponadto gatunki Harpia harpyja i Morphnus guianensis mają to samo rozmieszczenie geograficzne i niektóre cechy fizyczne. Z tego powodu często mylą się w obserwacjach.

Rozmiar i upierzenie to najważniejsze cechy harpii większej

Wielkości ciała wahają się od 89 do 102 centymetrów, a rozpiętość skrzydeł u dorosłej samicy dochodzi do dwóch metrów. Na ogół samce są mniejsze, ważą od 5 do 8 kilogramów w porównaniu do samic, które osiągają od 7 do 9 kilogramów.

Cechą charakterystyczną gatunku jest to, że dorosłe osobniki mają upierzenie płaszcza, szkaplerzy, zewnętrzną część skrzydeł i zad w kolorze łupkowoczarnym lub ciemnoszarym. Ogon składa się z długich szarych piór z czarnymi poziomymi paskami. Ponadto klatka piersiowa, brzuch i boki są białe lub jasnoszare z poziomymi czarnymi paskami.

Głowa i uda są jasnoszare, a na szyi ciemny pas. Rozwidlony grzebień lub korona z długich czarnych piór, które wysuwają się, gdy czuje się zagrożony, wyróżnia się u tego ptaka. Niektórzy eksperci sugerują, że korona może służyć do skupiania dźwięku, podobnie jak dysk twarzowy sowy.

Harpia większa ma czarny lub ciemnoszary dziób, nogi są koloru jasnożółtego z potężnymi czarnymi pazurami, które mogą mieć od 7 do 12 centymetrów długości.

Cechy ułatwiające pomylenie Harpii harpyja z jej krewnym Morphnus guianensis

Przede wszystkim należy zaznaczyć, że w trakcie rozwoju ptaka upierzenie Harpii harpyja przechodzi co najmniej cztery zmiany barwy, aż do osiągnięcia dojrzałości. W rzeczywistości pełne dorosłe upierzenie osiągają po 4-5 latach życia.

W ten sposób najmłodsze przechodzą od całkowicie białych piskląt do kremowo-szarego grzbietu i skrzydeł z czarnymi plamami. Młode osobniki mają ogon z 7-8 czarnymi paskami i znacznie bardziej liściastym grzebieniem niż dojrzały ptak.

Z drugiej strony, młodociany Morphnus guianensis jest przeważnie biały z ciemniejszymi skrzydłami i różni się od Harpii harpyja nieco mniejszymi rozmiarami i smuklejszym kształtem, więc łatwo pomylić młodego osobnika z Harpią harpyja z Morphnus guianensis .

Jednym ze sposobów ich rozróżnienia jest to, że w Harpii harpyja najdłuższy herb jest wyraźnie podzielony na dwa punkty, z widelcem pośrodku.Poza tym warto je obserwować w locie: tylko Harpia harpyja ma na skrzydłach czarno-białe pręgi.

Rozmieszczenie geograficzne orła harpii

Ptaki te zamieszkują lasy tropikalne i subtropikalne, niziny i wzgórza. Biorąc pod uwagę ciągłą interwencję tych obszarów w Ameryce Środkowej i Południowej, gatunek ten do pewnego stopnia przystosował się do fragmentacji swojego siedliska.

W ten sposób harpia większa może przetrwać w odosobnionych płatach lasu pierwotnego, lasu selektywnie wycinanego i lasu wtórnego, jeśli oferuje kilka dużych drzew. Ponadto jego zwykły zasięg wynosi 0-800 metrów nad poziomem morza, ale odnotowano go do 2000 metrów nad poziomem morza.

Gatunek występuje od południowego Meksyku i Ameryki Środkowej, na południe po Kolumbię i Wenezuelę, aż po Boliwię, Brazylię, północno-wschodnią Argentynę i Paragwaj. Orły harpii zamieszkiwały wcześniej zachodnią Kolumbię i Ekwador, ale zostały wyparte z tych regionów.

Harpia harpyja to potężny drapieżnik

Ten ptak drapieżny ma zróżnicowaną dietę. Różne badania sugerują, że ich preferowanym pokarmem są nadrzewne ssaki, takie jak leniwce. Poluje także na małpy, aguti, pancerniki i jelenie. Może żywić się ptakami, takimi jak ary i inne papugi, oraz gadami, w tym dużymi jaszczurkami i wężami.

Istnieją doniesienia, że ten drapieżnik może polować na zdobycz, która przekracza jego własną wagę. Jak większość myśliwych, pomaga kontrolować populacje ofiar. Dlatego harpie odgrywają ważną rolę w kontrolowaniu mezodrapieżników, takich jak małpy kapucynki.

Cechy behawioralne

Harpia większa jest dziennym drapieżnikiem silnie terytorialnym, wymagającym obszarów o powierzchni co najmniej 30 kilometrów kwadratowych do odpowiednich polowań. Ponadto ptaki te tworzą monogamiczne pary, które łączą się w pary na całe życie. Często obserwuje się pary z trzecim młodocianym orłem, jego cielakiem.

Należy zauważyć, że ptaki te używają wokalizacji do komunikowania się między sobą oraz w rytuałach godowych. Często wydają odgłosy siedząc na grzędach, co uważa się za zachowanie terytorialne. Ten ptak jest niesamowicie biegły w locie, manewrując w gęstym lesie.

Stan ochrony harpii większej

Większa harpia jest wymieniona na Czerwonej Liście IUCN jako bliska zagrożenia, zauważając, że populacja spada. Ogólnie rzecz biorąc, gatunek został wytępiony na obszarach o dużej aktywności człowieka.

Jest to głównie spowodowane zniszczeniem ich siedlisk w wyniku wyrębu i rolnictwa. Ponadto liczą budowę prac takich jak tamy i ponowne zalesianie egzotycznymi gatunkami przeznaczonymi dla przemysłu drzewnego. Innym zagrożeniem jest handel między zbieraczami a sokolnictwem.

Istnieją również doniesienia o polowaniach na harpię większą przez rolników, którzy postrzegają orły jako drapieżniki dla żywego inwentarza. Powstają programy mające na celu edukację rolników i myśliwych w celu zwiększenia świadomości i zrozumienia harpii.