Bękart (Malpolon monspessulanus), znany również jako „bękart”, to gad z rodziny Lamprophiidae. Jest największym wężem na Półwyspie Iberyjskim i jest szeroko rozpowszechniony, można go również znaleźć na obszarach w pobliżu osad ludzkich.
Bliskość domów i zła reputacja, jaką ma (jako że czasami poluje na drób) powoduje, że gatunek, który nas tutaj dotyczy, jest atakowany i prześladowany. Mimo to jest to najobficiej występujący wąż lądowy w Hiszpanii i jeden z nielicznych - obok cogulla (Macroprotodon cucullatus) - jadowitych na półwyspie.
Bastard Snake Habitat
Gatunek ten występuje w okolicach Morza Śródziemnego, ponieważ występuje na całym Półwyspie Iberyjskim, w Afryce Północnej, w południowo-wschodniej Francji iw północno-zachodnich Włoszech. Na Półwyspie Iberyjskim średnie roczne opady w ich siedliskach wahają się od 170 do 200 milimetrów sześciennych, a średnie roczne temperatury wynoszą od 10 ºC do 18,5 ºC.
Bękart nie pojawia się na obszarach, na których występuje mróz przez ponad 90 dni w roku lub gdzie średnie temperatury w lipcu spadają poniżej 22ºC. Preferuje zarośla o średnim lub niskim pokryciu oraz otwarte przestrzenie, dlatego często można go znaleźć na polach uprawnych, łąkach, a nawet na wydmach.
Ten gad jest również zwykle lokalizowany w pobliżu ludzkich osiedli, czy to dróg, ogrodów czy murów. Pod względem wysokości znajduje się między poziomem morza a 2160 m n.p.m. w Sierra Nevada. Im dalej na północ znajdują się ich populacje, tym niżej żyją ekosystemy.
Charakterystyka bękarta
Bękart jest największy na Półwyspie Iberyjskim iw Europie, ponieważ osiąga rozmiary do 2 metrów długości, choć czasami spotyka się okazy o długości 2,5 metra. Samice są mniejsze i zwykle nie przekraczają 1,5 metra.
Jedna z najbardziej reprezentatywnych cech bękarta znajduje się na głowie. Nad oczami widoczne są łuski przedoczne, które przypominają brwi, co nadaje temu wężowi wyjątkowy wygląd.
Jego ogon jest długi, cienki, a kolor dorosłych samców jest jednolity i waha się od jasnoszarego, oliwkowozielonego do brązowego. Obszar brzuszny jest żółtawy. U osobników młodocianych i samic wzór jest bardziej zróżnicowany kolorystycznie, ponieważ występuje u nich czerń, biel, szarość i brąz. To ubarwienie pozwala im na większy kamuflaż.
Charakter i zachowanie
Bękarty są dzienne i mają wysoką temperaturę ciała. Okres aktywności zwykle trwa od marca do listopada, chociaż ze względu na wzrost temperatur spowodowany zmianami klimatycznymi wydłuża się czas, w którym można zobaczyć te węże.
Szczyt dziennej aktywności przypada zwykle od 16:00 do 20:00.Węże te mogą dziennie pokonywać odległości około 42 metrów, a samce są terytorialne.
Z drugiej strony są to spokojne węże, które są bardziej agresywne w okresie lęgowym lub w obliczu zagrożenia. Jeśli czują się zaatakowani i osaczeni, wstają i wydają głośny gwizd, aby zastraszyć napastników. Ten wąż ugryzie, jeśli zostanie złapany, a rana, jaką powoduje, jest bolesna z powodu zaszczepienia jadem.
Jad bękarta
Bękart ma uzębienie opistoglificzne.Ta konformacja zębów charakteryzuje się posiadaniem dwóch kłów na końcu szczęki przymocowanych do gruczołów jadowych. Aby zaszczepić toksyny, te węże muszą mocno ugryźć ofiarę i trzymać ją w pułapce.
Jad tego gatunku jest neurotoksyczny i zwykle ma działanie przeciwbólowe, objawiające się między innymi takimi objawami jak zaburzenia świadomości i drżenie mięśni. Jego ugryzienie nie ma znaczenia klinicznego (z wyjątkiem działań niepożądanych), ponieważ nie ma wysoce toksycznego jadu.
Ukąszenia węży przez drania u ludzi są bardzo rzadkie, ponieważ aby doszło do zatrucia, wąż musi cię złapać i wykonać ruchy połykania, aby zaszczepić toksyny. W przypadku ukąszenia skutki są zwykle miejscowe i pojawiają się w ciągu pierwszych 6 godzin.
karmienie drania węża
Są to węże uważane za euryfagi lub mało selektywne, jeśli chodzi o wybór ofiary (w ramach ich statusu mięsożerców), więc mają szeroką gamę ofiar. Bękart żywi się głównie gadami, ptakami i ssakami.
Węże te nie wybierają pożywienia, ponieważ po prostu konsumują to, co jest pod dostatkiem przez cały czas. Gady są zwykle ich główną ofiarą, w szczególności jaszczurka oczna (Timon lepidus) i kilka gatunków jaszczurek.
Ptaki są najmniej zajętą grupą, ponieważ bękarty często zabierają pisklęta przed dorosłymi ptakami. Ofiara zmienia się wraz z wielkością okazów, ponieważ noworodki żywią się głównie owadami, a największe potrafią łapać króliki.
Reprodukcja bękarta
Samce bękartów rozpoczynają swoją spermatogenezę wiosną, więc sezon lęgowy rozpoczyna się między majem a czerwcem. Samce często walczą między sobą i często można je zobaczyć, jak przylegają do siebie, tworząc kulę.
Dojrzałość płciowa występuje wcześniej u mężczyzn niż u kobiet. U tych ostatnich osiąga się go zwykle w wieku 5 lat i przy rozmiarach ciała większych niż u samców.
Lęg różni się w zależności od wielkości samicy i zwykle składa się z 4 do 20 jaj. Osadzają się one w wilgotnych i nasłonecznionych miejscach (opuszczone nory, pod kamieniami, pod kłodami lub wśród ściółki) i wylęgają się zwykle pod koniec sierpnia.
Stan ochrony
Według Czerwonej Księgi Gatunków bękart jest uważany za „najmniejszą troskę”, ale stwarza kilka niebezpieczeństw. Jednym z głównych jest przejechanie, gdy wąż opala się na drogach, oprócz bezpośredniego prześladowania przez człowieka.
Fragmentacja siedlisk oraz gromadzenie się pestycydów i insektycydów w tkankach i jajach również ma poważne długoterminowe konsekwencje dla tego gatunku. Ponadto, ze względu na późną dojrzałość płciową, wiele samic nie osiąga wieku 5 lat, więc liczba osobników lęgowych ma tendencję do zmniejszania się w czasie.
Musimy pamiętać o znaczeniu bękarta w ekosystemach, zarówno jako naturalnego kontrolera szkodników, jak iw łańcuchach pokarmowych, ponieważ jest pokarmem dla wielu gatunków. Zachowanie go to nie tylko kwestia moralności, ale i odpowiedzialności za otaczające nas środowisko.
