Kiedy udajemy się do naszego lekarza weterynarii, aby zaktualizować rutynowe szczepienia naszych pupili, na pewno słyszeliśmy o leptospirozie. Ta choroba o potencjale odzwierzęcym, czyli przenoszona na ludzi, jest uwzględniona we wszystkich kalendarzach szczepień.
Nic dziwnego, ponieważ jest uważana za jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób odzwierzęcych na świecie. Następnie omówimy kilka wskazówek, jak zapobiegać leptospirozie u zwierząt domowych.
Leptospiroza a środowisko
Aby zapobiec jakiejkolwiek chorobie, niezbędna jest znajomość jej związku ze środowiskiem.Jeśli nie wiemy, w jaki sposób czynnik sprawczy rozwija się w środowisku, trudno będzie nam skutecznie pracować nad jego zapobieganiem. Dlatego pokrótce skomentujemy związek tej bakterii ze środowiskiem.
Leptospiroza to choroba wywoływana przez bakterie o nazwie Leptospira spp. W obrębie tego rodzaju istnieje kilka patogennych gatunków, które powodują tę chorobę.
Jeśli chodzi o zwierzęta domowe, może dotyczyć psów, kotów, szczurów i jeży, chociaż u tych ostatnich zwykle nie jest częścią rutynowej diagnostyki różnicowej ze względu na ich tryb życia w domu.
Jest przenoszona przez bezpośredni kontakt z zakażonym zwierzęciem lub pośrednio poprzez jego wydzieliny.
- Bezpośredni kontakt: transmisja drogą płciową, częściej z mężczyzny na kobietę poprzez nasienie. Również przez zakażone płody i pozostałości łożyska.
- Kontakt pośredni: Kiedy dochodzi do kontaktu z bakteriami w sprzyjających warunkach, w których mogą one przetrwać. Jeśli zakażone zwierzę wyeliminuje bakterie, może przebywać mniej więcej czas w środowisku o zdolnościach zakaźnych.
Właściwości środowiskowe sprzyjające przetrwaniu bakterii są następujące:
- Ciepły klimat, między 10 a 35 ºC, ponieważ źle znoszą ekstremalne temperatury.
- Kolejnym istotnym warunkiem środowiskowym jest wilgotność. Wymagają wilgotnych środowisk, ze stojącymi źródłami wody lub podmokłym terenem. W wodach obiegowych ich przetrwanie i reprodukcja są bardziej zagrożone.
- Kolejnym logicznym czynnikiem jest gęstość populacji zwierząt. Jak już widzieliśmy, jest to bakteria, którą wydalają zarażone żywe istoty, bez względu na to, ile mamy stojącej i ciepłej wody, nigdy nie zostanie skażona przez leptospiry, dopóki chore zwierzę nie odda moczu np. do tej kałuży.
Wskazówki, jak zapobiegać leptospirozie
Teraz, gdy trochę zrozumieliśmy, jak działa ta bakteria, łatwiej będzie nam zrozumieć mechanizmy związane z jej zapobieganiem.
Szczepienia
Oczywiście i bez wątpienia jest to główny i najskuteczniejszy środek zapobiegania tej i dziesiątkom innych chorób. Szczepionka przeciwko leptospirozie psów, zwierząt domowych najbardziej na nią narażonych, jest objęta wszystkimi zwykłymi protokołami szczepień.
Istnieją pewne ustandaryzowane zasady dotyczące harmonogramu szczepień, chociaż każdy lekarz weterynarii klinicznej ma pewną swobodę postępowania według własnych kryteriów. Uważa się jednak, że szczepienie powinno odbywać się co najmniej raz w roku, ponieważ utrzymanie odporności poszczepiennej ustalono na około 10 miesięcy.
U zwierząt zagrożonych, takich jak psy myśliwskie lub psy pasterskie, zaleca się szczepienie co najmniej raz na 6 miesięcy.
Jest to szczególnie ważne w obszarach o klimacie umiarkowanym i wilgotnym, gdzie spełnione są opisane powyżej kryteria. Jeśli mamy czytelników, którzy śledzą nas z terenów pustynnych, nie powinni zbytnio przejmować się tą chorobą.
Kontrola w społecznościach
Szczególną ostrożność należy zachować w miejscach, w których występuje duże zagęszczenie zwierząt: schroniskach, budach, schronach, rezydencjach lub innych miejscach, w których występuje duża liczba zwierząt na małej przestrzeni.
W tych środowiskach ważne jest zachowanie szczególnej ostrożności i higieny. Sprzątanie musi być częste, aby w przypadku chorego zwierzęcia bakterie przez nie wydalane nie pozostały w środowisku i nie zarażały innych osobników. Wykorzystanie rusztów i pochyłości terenu może być przydatnym środkiem zapobiegającym pojawianiu się kałuż i stojącej wody.
Oczywiście chore zwierzęta muszą być całkowicie odizolowane od reszty swoich współplemieńców. Ze względu na ich potencjał odzwierzęcy, zakażone zwierzęta i ich wydzieliny (zwłaszcza mocz) muszą być traktowane z dużą ostrożnością.
Zwalczanie gryzoni
Stwierdzono, że gryzonie, takie jak szczury i myszy, są bardzo ważnym wektorem leptospirozy. Ze względu na swoje ciekawskie i nieuchwytne zachowanie są w stanie wejść do niemal każdego środowiska, w którym istnieje ryzyko skażenia ich moczem.
Z tego powodu warto kontrolować dostęp tego typu gryzoni do terenów, na których żyją nasze pupile.
Jak widzieliśmy, leptospira jest bakterią, która może łatwo utrzymywać się i rozmnażać na wielu obszarach geograficznych. Ze względu na jego potencjał odzwierzęcy szczególnie interesujące jest włączenie się w prace nad jego zapobieganiem.