Wielu właścicieli psów uważa, że ich zwierzaki wyrażają poczucie winy, gdy są niegrzeczne. Ale choć może się wydawać, że psy czują się winne, rzeczywistość jest zupełnie inna. Eksperci ujawnili, że chociaż psy odczuwają całą gamę emocji, wszelkie wrażenie, że czują się winne lub zawstydzone, jest prawdopodobnie błędne.
Naukowcy uważają, że psy nie mogą odczuwać złożonych emocji, takich jak poczucie winy i wstyd, mimo że ich twarze tak. Badania sugerują, że po prostu reagują na język ciała swojego właściciela, zamiast doświadczać bardziej złożonych uczuć.
Obecne dowody eksperymentalne sugerują, że psy przejawiają te „wyglądające na winne” zachowania w odpowiedzi na besztanie ze strony swoich właścicieli.
Psy a poczucie winy
Naukowcy z University of Cambridge w Stanach Zjednoczonych przeprowadzili badania, aby ustalić, czy właściciele mieli rację, sądząc, że pełne poczucia winy spojrzenie jest oznaką, że pies rozpoznał, że był niegrzeczny. Wyniki zostały opublikowane w 2015 roku w czasopiśmie Behavioural Processes.
Właściciele nauczyli swoje psy, aby nie jadły ciastka w zasięgu ręki. Następnie właściciele opuścili pokój, a inna osoba przeprowadzająca eksperyment usuwała ciastko lub zachęcała psa do jego zjedzenia. Kiedy właściciel wrócił do pokoju i zobaczył, że ciastko zniknęło, poproszono go, aby na podstawie wyrazu twarzy psa zdecydował, czy został zjedzony, czy nie.Ale nie mogli tego zrobić.
„Jeśli to poczucie winy jest naprawdę wyrazem skruchy, okazują to tylko wtedy, gdy zrobili coś złego; ale tak nie jest” – mówią naukowcy. I opowiadają o tym anegdotę: „Miałem klienta, który miał trzy psy i za każdym razem, gdy zdarzyło się coś w rodzaju gryzienia buta, zawsze jeden z nich miał minę winną. Jednak często to nie był pies, który to zrobił. Był po prostu najbardziej nieśmiałym psem i najszybciej przestraszył się reakcji swojego właściciela.”
Pochodzenie „winnego spojrzenia” psów
Wcześniejsze badania wykazały już, że psy nie mają poczucia winy. Mózg psa po prostu nie działa w ten sposób. Psy mogą odczuwać emocje, ale emocje takie jak poczucie winy i zazdrość to tylko ludzkie wyobrażenia. Dzieje się tak dlatego, że jako ludzie mamy tendencję do przypisywania psom ludzkich emocji i chcemy widzieć w nich poczucie winy, którego w rzeczywistości nie doświadczają.
Według badania z 2009 roku opublikowanego w czasopiśmie Canine Behaviour and Cognition, ludzie widzą poczucie winy w mowie ciała psa, gdy uważają, że pies zrobił coś, czego nie powinien był zrobić, nawet jeśli w rzeczywistości pies jest , zupełnie niewinny. Badanie było w stanie wykazać, że ludzka tendencja do przypisywania psu „winnego spojrzenia” nie wynikała z tego, że pies był rzeczywiście winny.
Testy dawały psom możliwość nieposłuszeństwa wobec polecenia właściciela, aby nie jadł nic smacznego, gdy właściciel był poza pokojem, i zmieniały wiedzę właścicieli o tym, co robiły ich psy pod jego nieobecność.
Jeśli zachowanie psów po eksperymencie zawierało elementy „wyglądania na winnego” w oczach ich właścicieli, miało to niewiele wspólnego z tym, czy psy rzeczywiście zjadły zakazaną ucztę.
Psy wydawały się bardziej „winne”, jeśli były upomniane przez swoich właścicieli. W rzeczywistości psy, które były posłuszne, ale zostały skarcone przez swoich (niedoinformowanych) właścicieli, wydawały się bardziej „winne” niż te, które faktycznie były nieposłuszne. Dlatego poczucie winy u psa jest reakcją na zachowanie właściciela i niekoniecznie świadczy o docenieniu jego własnych wad.
To badanie jest bardzo interesujące dla zrozumienia naturalnej ludzkiej tendencji do interpretowania zachowania zwierząt w kategoriach ludzkich. Antropomorfizmy porównują zachowanie zwierząt z zachowaniem ludzi, a jeśli istnieje jakiekolwiek powierzchowne podobieństwo, to zachowanie zwierząt będzie interpretowane w tych samych kategoriach, co powierzchownie podobne działania ludzi. Może to obejmować przypisywanie zwierzęciu emocji wyższego rzędu, takich jak poczucie winy lub wyrzuty sumienia.
