Wieloryby to żywe wspomnienie czasów prehistorycznych, kiedy olbrzymy chodziły po Ziemi i pływały w oceanach. Teraz istnienie wielu z nich jest zagrożone, a konkretnie zagrożenia dla narwali zapowiadają katastrofę nie tylko na poziomie gatunku, ale na całym świecie.
Narwale, które w XVI wieku terroryzowały statki wyruszające na wyprawy do Arktyki, dziś są ofiarami swojej wielkiej specjalizacji i zmian klimatycznych. Poznajmy tę sytuację nieco dokładniej.
Charakterystyka narwali
Narwal (Monodon monoceros)to walenie odontocete - to znaczy z zębami - z rodziny Monodontidae, która składa się tylko z nich i belug (Delphinapterus leucas). Zamieszkuje wody Arktyki i Północnego Atlantyku.
Najbardziej uderzającą cechą tego gatunku jest długi helikoidalny kieł samców, który może mierzyć do 2 metrów długości. Bez tego przedłużenia ciała jego długość ciała oscyluje wokół 4,5 metra, a dorosły osobnik waży od 1 do 1,5 tony. Spekuluje się, że jego przydatność polega na kierowaniu ultrasonografem echolokacyjnym.
Początkowo sądzono, że kła narwali służyły do robienia dziur w grubych warstwach arktycznego lodu, ale nie wyklucza się innych hipotez, np. drugorzędny charakter płciowy. Niewątpliwie musimy się jeszcze wiele dowiedzieć o tym wodnym ssaku.
Narwale żywią się rybami i skorupiakami z dna morskiego, do którego zanurzają się maksymalnie na pół godziny i na głębokość 800 metrów. Spożywane przez nie gatunki są wyselekcjonowane - dorsz, śledź, halibut, flądra i łosoś - a okazy te zwykle przybywają na wybrzeże zimą, a latem wypływają na otwarte morze.
Są to zwierzęta stadne, które żyją w grupach liczących od 5 do 10 osobników, ale latem gromadzą się ich setki. Mają szeroką gamę wokalizacji, w tym kliknięcia echolokacyjne i różne gwizdy, które modulują, aby się rozpoznać.
Kiedy narwale zbliżają się do interesującego miejsca, komunikują się ze swoimi partnerami jak czujnik zbliżeniowy samochodu. Zwiększają częstotliwość kliknięć, aż stają się niemal ciągłym sykiem.
Czy orki stanowią zagrożenie dla narwali?
Orki lub orki (Orcinus orca) to walenie najbardziej rozpowszechnione w oceanach świata, ale nie zapuszczały się zbyt daleko w Arktykę, ponieważ pod grubą warstwą lodu mogły się zgubić i utonąć , albo stracić płetwę grzbietową. Jednak wraz z topnieniem spowodowanym zmianami klimatu dostrzegli okazję do poszukiwania nowej zdobyczy.
Nowe badanie wykazało, że populacja od 136 do 190 orków spędziła najgorętsze letnie miesiące w północnym regionie Ziemi Baffina w Kanadzie. W latach 2009-2018 orki żywiły się do 1504 narwalami w każdym sezonie. Te drapieżniki, ponieważ polują wspólnie, są w stanie zabijać zwierzęta tak duże jak narwale.
Obecnie te walenie nie stanowią zagrożenia dla narwali, przynajmniej na krótką metę. Eksperci wskazują jednak, że jest to fakt, którego nie należy powstrzymywać od monitorowania. W miarę postępu topnienia śniegu orki mogą przemieszczać się coraz dalej na północ.
Zagrożenia związane z globalnym ociepleniem
To, że Arktyka się topnieje, jest faktem, o którym praktycznie każdy wie. Konsekwencje tego są jednak tak liczne i działają na tak wielu poziomach, że trudno je sobie wyobrazić na pierwszy rzut oka. Oto niektóre z nich:
- Arktyka jako taka może zniknąć: w przeciwieństwie do Antarktydy - która ma powierzchnię lądu - Arktyka jest gigantycznym kawałkiem lodu unoszącym się na morzu.
- Odwilż powoduje stopniowe podnoszenie się poziomu mórz, co grozi drastycznym zmniejszeniem powierzchni kontynentów.
- Zmiana temperatury oceanu modyfikuje prądy morskie i atmosferyczne. Przekłada się to na nienormalne zjawiska pogodowe na całej planecie.
- Emisja gazów cieplarnianych nagromadzonych w wiecznej zmarzlinie.
- Odrodzenie choroby: rozmrożenie zwłok renifera w 2016 roku doprowadziło do ponownego pojawienia się wąglika.
- Cieplejszy klimat ma wpływ na wszystkie poziomy sieci pokarmowej. W pierwszej kolejności dotknięte zostaną glony żyjące pod lodem morskim i stanowiące podstawę sieci pokarmowej gatunków zamieszkujących Arktykę.
Narwale są bardzo dotknięte tymi zmianami, ponieważ ich zdolność adaptacji jest ograniczona – są wysoce wyspecjalizowane w swoim środowisku. Z poniższych wierszy dowiesz się, jak zmiany klimatu zmieniają Twoje życie.
1. Utrata siedlisk jest jednym z największych zagrożeń dla narwali
Im mniej lodu, tym mniej nadająca się do zamieszkania powierzchnia dla tych ssaków. Ich wyprawy pod gęstą warstwą lodu wydają się być strategią ucieczki przed drapieżnikami i ludzkimi zagrożeniami, przez co są na nie coraz bardziej narażone.
2. Działalność człowieka
Cofanie się pokrywy lodowej odsłoniło złoża ropy naftowej, co przyciągnęło poszukiwaczy i biznesmenów. Z drugiej strony przemysł rybny coraz bardziej wkracza na terytorium narwali i innych zwierząt morskich, zakłócając stan wód i odbierając im pokarm.
Hałas sonaru ze statków zakłóca echolokację waleni w okolicy. Z drugiej strony jest wiele narwali, które wpadają w sieci rybackie lub giną w zderzeniu ze śrubami napędowymi łodzi.
3. Zmiany pokrywy lodowej
Zmiany temperatury zmieniają wzór powierzchni lodu. Narwale zwykle lokalizują obszary, w których mogą wynurzyć się, aby oddychać, ale biorąc pod uwagę te zmiany, udokumentowano więcej przypadków tych waleni, które zostały uwięzione pod warstwą lodu, której wcześniej tam nie było, i utonęły.
Jak widać, zagrożenia dla narwali, które dotykają także inne walenie, są jednym z największych zmartwień organizacji ekologicznych, a także dużej części populacji ludzkiej. Aby jednak wywierać presję na organizmy odpowiedzialne za ochronę środowiska, nie trzeba o nich myśleć: skutki odwilży odczuwają także ludzie.
Nigdy nie widziane opady śniegu, susze, pożary trwające miesiącami; To wszystko jest niezwykłe i większość ludzi wie, że coś jest nie tak z pogodą w ostatnich latach.Daleko od możliwości dalszego podziwiania cudów natury, rozwiązanie problemu zmian klimatu staje się kwestią zwykłego przetrwania.